به چه شرکتی دانش بنیان گفته می شود؟
به موجب آیین نامه تشخیص شرکت ها و موسسات دانش بنیان، شرکت های دانش بنیان، موسسات خصوصی یا تعاونی هستند که به منظور افزایش علم و ثروت، توسعه اقتصادی بر پایه دانش و تحقق اهداف علمی و اقتصادی در راستای گسترش اختراع و نوآوری و در نهایت تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه ( شامل طراحی و تولید کالا و خدمات ) در حوزه فناوری های برتر و با ارزش افزوده فراوان ( به ویژه در تولید نرم افزارهای مربوط ) تشکیل می شود.
طبق آیین نامه مصوب، شرکت های دانش بنیان، اهدافی نظیر، ترغیب هیئت علمی دانشگاه ها و واحدهای پژوهشی برای فعالیت های بیشتر در رفع نیاز جامعه و امکان افزایش درآمد اعضای هیئت علمی، تجاری سازی یافته های پژوهشی، افزایش درآمدهای اختصاصی دانشگاه ها و واحدهای پژوهشی موضوع کلی فعالیت دانش بنیان را دنبال می کنند.
شاخص های تشخیص دانش بنیان بودن یک شرکت کدامست؟
شاخصهای تشخیص شرکتهای دانشبنیان به دو دسته شاخصهای عمومی و اختصاصی تقسیم میشوند. شرکتهای متقاضی باید علاوه بر شاخصهای عمومی، شرایط مشخصشده در یکی از سه دسته شاخصهای اختصاصی را نیز احراز نمایند.
الف) معیارهای عمومی
برای ورود به مرحله ارزیابی میبایست حداقل دو سوم از اعضای هیات مدیرهی شرکت، حداقل دو مورد از شرایط ذیل را احراز کنند:
- حداقل دارای مدرک کارشناسی باشند.
- حداقل سه سال سابقهی فعالیت کاری یا علمی در حوزهی فعالیت شرکت و یا سابقهی مدیریتی داشته باشند.
- حداقل یک اختراع ثبت شدهی ارزیابیشدهی داخلی یا یک اختراع بینالمللی مرتبط با حوزهی کاری شرکت داشته باشند.
- نیمی از درآمد ناشی از فروش محصولات و خدمات دانشبنیان از طریق قرارداد باشد. (به استثنای شرکتهایی که در مرحلهی تجاریسازی اولین کالای دانشبنیان هستند، مشروط بر آن که دارای تولید پایلوت موفق همراه با استاندارد و دارای بازار مطمئن یا اعلام نیاز معتبر همراه با قرارداد تولید کالا باشند.)
- سابقه بیمه پرداختی برای حداقل ۳ نفر از کارکنان تمام وقت شرکت، حداقل ۶ ماه باشد.
- عدم سوءسابقه و تخلفات مکرر در انجام تعهدات قبلی با وجود امکان انجام تعهدات.
ب) معیارهای اختصاصی
شرکت متقاضی باید علاوه بر دارا بودن شاخصهای عمومی، واجد کلیه شرایط اختصاصی در یکی از سه دستهی شرکتهای دانشبنیان تولیدی، نوپا و صنعتی تقسیمبندی میشوند که هر دسته متناسب با شرایط خود از حمایتهای متفاوتی برخوردار خواهند بود.
شرکتهای تولیدکننده کالا و خدمات دانشبنیان: شرکتهایی هستند که حداقل ۵۰ درصد از درآمد یک سال مالی گذشته شرکت که در اظهارنامه مالیاتی شرکت ارئه شده باشد، ناشی از فروش کالاها و خدمات دانشبنیان بوده باشد و همچنین شرکت میبایست حداقل دارای معادل ۳ نفر نیروی انسانی تمام وقت باشد.
شرکتهای نوپا: شرکتهایی هستند که بتوانند کالاها و خدمات دانشبنیان مورد تأیید را حداقل در حد نمونه آزمایشگاهی ارائه نمایند و حداقل دارای معادل ۲ نفر نیروی انسانی پاره وقت بوده که حداقل یک نفر از آنها در موضوع کالا و خدمات دانشبنیان متخصص باشند و اینکه بیشتر از ۳ سال از ثبت شرکت نگذشته باشد.
شرکتهای صنعتی دانشبنیان: این گروه از شرکتها خود به دو نوع تقسیم خواهند شد:
نوع ۱: حداقل ۱۰ درصد از درآمد یک سال مالی گذشته که شرکت در اظهارنامه مالیاتی خود ثبت کرده است، ناشی از فروش کالاها و خدمات دانشبنیان مورد تأیید بوده باشد و همچنین دارای حداقل معادل ۳ نفر نیروی انسانی تمام وقت باشد.
نوع ۲: حداقل ۵۰ درصد از درآمد یک سال مالی گذشته شرکت، از محل فروش کالاهایی که لزوماً در فهرست کالاها و خدمات مورد تأیید نباشد اما با استفاده از تجهیزات یا فرایندهای مورد تأیید از منظر ماده ۱ آییننامه رسیده، باشد.
معیارهای تشخیص دانش بنیان بودن یک محصول کدامست؟
طبق آیین نامه، معیارهای سه گانه ی محصولات دانش بنیان عبارت است از:
۱-دارای پیجیدگی فنی بوده و تولید آن نیاز به تحقیق و توسعه ی هدفمند، توسط یک تیم فنی خبره داشته باشد
۲-در حوزه ی فناوری های بالا و متوسط به بالا باشد، همچنین تحقیق و توسعه برای حفظ توان رقابتی آن محصول در بازار، به صورت مداوم انجام شود
۳- عمده ارزش افزوده ی آن کالا، خدمات ناشی از دانش فنی و نوآوری فناورانه باشد
بر اساس “آیین نامه ی تشخیص شرکت ها و موسسات دانش بنیان مصوب” یکی از شرط های لازم برای شرکت های تولید کننده دانش بنیان، تولید کالاهای دانش بنیان می باشد. که در دو حوزه این محصولات معین شده اند:
۱- حوزه هایی که وجود کالاهای دانش بنیان و یا فناوری برتر در آنها وجه غالب را دارد و متوسط فعالیتهای تحقیق و توسعه در آن ها بیشتر از سایر حوزه های فناوری و صنعتی است.نظیر حوزه های فناوری زیستی (پزشکی،کشاورزی،صنعتی و محیط زیست)، فناوری نانو (محصولات و مواد) ،فوتونیک و اپیتک (موادقطعات و سامانه ها) ،فناوری اطلاعات و ارتباطات و نرم افزارهای کامپیوتری، انرژی های نو(هسته ای و تجدید پذیر) دارو، الکترونیک، مواد پیشرفته، ساخت و تولید پیشرفته و هوافضا (پرنده ها ، ماهوا ره ها و موشکها)
۲-سایر حوزه ها و بخش هایی که وجود کالاهای دانش بنیان در آن ها غلبه ندارد، اما رسوخ فناوری های برتر و ظهور محصولات دانش بنیان در آن ها مشاهده می شود. (نظیر نفت و گاز ،عمران و حمل و نقل، برق ، معدن کشاورزی ،آب و هوا)
احراز صلاحیت دانشبنیان بودن شرکت چه مزایایی دارد؟
در «قانون حمایت از شرکت های دانش بنیان» شیوه های گوناگونی از حمایت شرکت های دانش بنیان مد نظر قرار گرفته است که هم اکنون به صورت ۱۱۰ خدمت حمایتی ارائه می گردد. برخی ازین خدمات به شرح زیر هستند:
۱- تسهیلات:
شرکت های دانش بنیان می توانند از تسهیلات دولتی زیر نظر معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، بهرهمند شوند. همچنین بر طبق ماده (۵) قانون حمایت از شرکت های دانش بنیان، صندوق نوآوری و شکوفایی به عنوان نهاد مالی ویژه حمایت از شرکتهای دانشبنیان، تاسیس شده است. برخی خدمات این صندوق تحت زیر فصلهای زیر میباشند:
- تسهیلات ( ثبت اختراع، نمونه سازی، تجاری سازی ، تجهیز کارگاه، آماده سازی خط تولید و……)
- تسهیل دریافت ضمانتنامه از بانک ها ( شرکت در مناقصه، پیش پرداخت، حسن انجام کار ، پوشش کسر وثیقه،…)
- توانمندسازی ( خدمات یادگیری، خدمات حمایتی از استانداردها و جوایر، خدمات تجاری سازی، …..)
- سرمایه گذاری ( مشارکت در طرح های سرمایه گذاری فناورانه، حمایت از توسعه و ارتقای زیست بوم فناوری کشور،…)
- حمایت از صادرات کالای دانش بنیان
- حمایت از انتقال فناوری
۲- معافیتهای مالیاتی:
شرکتهای دانش بنیان می توانند از معافیت های ویژه مالیاتی برخوردار می شوند، برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحه مراجعه نمایید.
۳- معافیت گمرکی:
بر اساس ماده ۴ دستورالعمل اجرایی موضوع ماده ۲۲ آییننامه اجرایی قانون حمایت از شرکتهای دانشبنیان، این معافیتها برای کالاهای غیر تجاری لحاظ خواهد شد. به این معنی که کالاهایی که به تشخیص گمرگ به صورت مستقیم برای فروش وارد میگردد مشمول این قانون نخواهد شد. کالاهای غیر تجاری که مشمول این معافیت خواهند شد به شرح زیر میباشد:
ـ کالای دانشبنیان برای مهندسی معکوس
ـ کالا و قطعات برای ساخت کالای دانشبنیان تا حد نمونه اولیه و پایلوت
ـ تجهیزات آزمایشگاهی، تست و کنترل کیفیت
ـ ماشینآلات خط تولید برای کالاهای دانشبنیان
برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به این صفحه مراجعه نمایید.
۴- دریافت جواز تأسیس و پروانه بهرهبرداری:
طبق ماده (۸) قانون حمایت از شرکتها و موسسات دانشبنیان، علیرغم محدودیت و ممنوعیت بهرهبرداری در شعاع ۱۲۰ کیلومتری تهران و دیگر شهرهای بزرگ طبق مصوبات قبلی هیئت وزیران، این شرکتها مجازند در محدوده شهر تهران و دیگر شهرها با رعایت مقررات زیست محیطی مستقر شوند و مجوزهای لازم را جهت صدور جواز تأسیس و پروانه بهرهبرداری دریافت کنند. اطلاعات بیشتر در راهنمای دریافت جواز تأسیس و پروانه بهرهبرداری قابل مشاهده میباشد.
۵- حمایت از ساخت داخل کالاهای دانشبنیان:
در راستای حمایت از کالای دانش بنیان ساخت داخل معاونت علمی حمایت های زیر را ارائه می نماید
نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ساخت ایران
ممنوعیت خرید کالای خارجی دارای تولید داخلی
تسهیل معاملات شرکتهای نفت، گاز و پتروشیمی
مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات
۶- بیمه تأمین اجتماعی:
بر اساس توافق صورت گرفته با سازمان تأمین اجتماعی، کلیه شرکتها و موسسأت دانشبنیان که نام آنها در سامانه دانشبنیان معاونت علمی و فناوری درج شده باشد، میتوانند از تسهیلات ذیل بخشنامههای ۱۴٫۳ و ۱۴٫۹ درآمد استفاده کنند. لذا در خصوص قراردادهای مرتبط با بخشنامه مذکور، نیازی به پرداخت حق بیمه قراردادها نبوده و تنها بازرسی از دفاتر قانونی صورت خواهد گرفت.
۷- حمایت سایر دستگاه از شرکت های دانش بنیان:
معاونت علمی و فناوری در همکاری با برخی از نهادها و سازمان ها خدمات زیر را بری شرکت دانش بنیان فراهم آورده است:
تسهیلات سربازی کارکنان شرکتها
خدمات بیمه تکمیلی درمانشرکتهای دانشبنیان و دانشگاهها
بسته حمایت از شرکتهای دانشبنیان حوزه سلامت
حمایتهای وزارت جهاد کشاورزی از شرکتهای دانش بنیان
استفاده از بودجه ی پژوهشی دستگاه های اجرایی
گواهی کاربری نهایی برای کانال خرید برجام
۸- برنامه جامع توسعه کسب و کار دانش بنیان :
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برنامه جامع توسعه کسبوکار شرکتهای دانشبنیان را نیز در قالب حمایتهای ذیل ارائه مینماید:
فروش اقساطی کالاهای دانش بنیان
خدمات توانمندسازی و تجاری سازی
۹- حمایت از صادرات:
در راستای حمایت از صادرات کالای های دانش بنیان خدمات زیر ارائه می گردد:
حمایت از ابزارهای تبلیغاتی و اطلاعرسانی
تهیه گزارش تحقیقات بازار بینالمللی و یا طرح کسبوکار صادراتی
اخذ گواهینامهها و مجوزهای بینالمللی و ثبت دارو
پاویون ملی محصولات دانشبنیان ایران در نمایشگاههای خارجی
حمایت از اعزام و پذیرش هیاتهای تجاری
حضور مستقل شرکتها در نمایشگاههای خارجی تخصصی
مشاوره قراردادهای تبادل فناوری